Theo dữ liệu Hải quan mới nhất của Trung Quốc, nhập khẩu tôm của Trung Quốc đạt kỷ lục 1,1 triệu tấn tôm trong năm 2023, tăng 13% so với năm 2022. Tuy nhiên tiêu dùng nửa cuối năm khá chậm, giảm 10% về khối lượng và 25% về giá trị.
Khối lượng và giá giảm khiến giá trị nhập khẩu tôm vào Trung Quốc nửa cuối năm 2023 chỉ ghi nhận 2,9 tỷ USD, ít hơn gần 1 tỷ USD so với cùng kỳ năm 2022 (3,8 tỷ USD). Tính chung cả năm 2023, Trung Quốc nhập khẩu 1,1 triệu tấn tôm, trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới có mức nhập khẩu lên tới 7 con số.
Ông Fan Xubing, Trưởng phòng Tư vấn và Tiếp thị Thủy sản Bắc Kinh, cho biết: “Thông thường, một khi giá toàn cầu giảm mạnh, nhu cầu sẽ tăng, tổng khối lượng và giá trị cũng tăng. Nhưng năm 2023, trong bối cảnh nền kinh tế trì trệ, đặc biệt ở 6 tháng cuối năm, thì nguyên lý này không còn đúng nữa”.
Điều này thể hiện rõ ở sức mua của tháng 12/2023 chậm hơn rõ rệt dù đây là thời điểm cận kề Tết Nguyên Đán. Dữ liệu cho thấy trong tháng này Trung Quốc chỉ nhập khẩu 70.618 tấn tôm, trị giá 365 triệu USD, giảm 27% về khối lượng và 37% về giá trị so với cùng kỳ năm trước. Điều này trái ngược với dự đoán lạc quan đầu năm 2023 đối với sức tiêu dùng tôm của Trung Quốc hậu Covid.
Ecuador có sự khác biệt rõ rệt về tăng khối lượng nhưng giảm giá trị xuất khẩu tôm sang Trung Quốc. Tính tổng năm 2023, Ecuador xuất khẩu 697.102 tấn tôm sang Trung Quốc, tăng 23%; nhưng do giá giảm 19% xuống 5,09 USD/kg, nên giá trị xuất khẩu chỉ đạt 3,5 tỷ USD.
Ấn Độ, Argentina, Thái Lan, và Ả Rập Xê-út cũng tăng khối lượng xuất khẩu sang Trung Quốc, nhưng giá trung bình giảm đáng kể.
Ngược lại, giá trung bình NK tôm từ Việt Nam vào Trung Quốc tăng 23%, chủ yếu nhờ giá tôm sú tăng cao hơn. Do đó tuy khối lượng xuất khẩu giảm 72%, nhưng giá trung bình nhập khẩu tăng lên 8,00 USD/kg. Cùng với đó, nhập khẩu tôm Malaysia vào Trung Quốc tăng cả về khối lượng và giá trị, đạt 7.471 tấn, trị giá 60 triệu USD; giá trung bình đạt 8,09 USD/kg.
Ông Xubing tin tưởng Trung Quốc đã bước qua giai đoạn tồi tệ nhất của khủng hoảng kinh tế; tuy nhiên một vài ý kiến khác cho rằng vẫn còn quá nhiều gian nan ở phía trước.